Γράφει η Δέσποινα Γονιδάκη, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Γιατί μας αφορά?
Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε να δυναμώνει η ένταση της φωνής που μας αποδεικνύει οτι υπάρχει ανάγκη να προστατεύσουμε το περιβάλλον απο την εκτεταμένη μόλυνση που προκύπτει απο την ανθρώπινη δραστηριότητα. Η παραγωγή κι κατανάλωση φαγητού είναι απο τους πιο σημαντικούς παράγοντες μόλυνσης του περιβάλλοντος.
Πιο συγκεκριμένα:
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η παραγωγή τροφίμων ευθύνεται για το 20%-30% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, έως 66% της χρήσης νερού και 34% της χρήσης της γης.
Το 1/3 (1,3 δις τόνους τον χρόνο) των τροφίμων που παράγεται, καταλήγει στα σκουπίδια. Ωστόσο ,οι ανάγκες για φαγητό αναμένεται να αυξηθούν τις επόμενες δεκαετίες.
Είναι κοινώς αποδεκτό πλέον οτι οι φυσικοί πόροι του πλανήτη μας, έχουν αρχίσει να στερεύουν. Αυτό αποδεικνύεται κι απο τα λιγότερα θρεπτικά τρόφιμα σήμερα σε σύγκριση με παλαιότερα χρόνια (έως κι 10 φορές σε σχέση με 50 χρόνια πριν), λόγω της εξάντλισης του εδάφους εξαιτίας της υπερ-γεωργίας. Φυσικό επόμενο λοιπόν, να επηρεάζεται η διατροφή μας και κατ’ επέκταση η υγεία μας- INFO: περισσότεροι απο 2 δις άτομα υποσιτίζονται κι περισσότεροι απο 2 δις άτομα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι
Σε αυτά τα δύο πολύ σημαντικά ζητήματα φαίνεται να απαντάει μία διατροφή πιο ...βιώσιμη!
Η βιώσιμη διατροφή αναφέρεται σε ένα τρόπο διατροφής ο οποίος έχει μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με σκοπό ένα πιο υγιές περιβάλλον κι ταυτόχρονα πιο υγιείς καταναλωτές. Μιλάμε λοιπόν, για μία σχέση Win-Win για τον πλανήτη κι τον ανθρώπο στην οποία κανένας δεν βγαίνει χαμένος.
Πως μπορεί όμως πρακτικά να γίνει η διατροφή μας πιο βιώσιμη?
Μειώνοντας το κόκκινο κρέας κι έχοντας κάποιες μέρες ελεύθερες απο κρέας μέσα στην εβδομάδα
Μία περιβαλλοντικά βιώσιμη διατροφή, δεν σημαίνει ότι πρέπει να περιλαμβάνει κρέας ή ότι πρέπει κάποιος να γίνει χορτοφάγος. Δεν χρειάζεται να απομακρυνθεί εντελώς το κρέας κι τα γαλακτοκομικά απο την διατροφή του ατόμου, εφόσον το επιθυμεί. Περιβαλλοντικά, η μείωση της κατανάλωσης του κρέατος κι των ζωικών προιόντων, αρκεί για να κάνει την διαφορά- κι στην υγεία του ανθρώπου αλλά κι στον πλανήτη.
Καταναλώνοντας περισσότερο φυτικά προιόντα
Προτιμήστε περισσότερο φυτικές τροφές, όπως τα όσπρια, οι ξηροί καρποί κι τους σπόρους στην θέση των ζωικών προιόντων.
Καταναλώστε τρόφιμα ολικής αλέσεως (ζυμαρικά, ρύζι, δημητριακά, σιτηρά , κριτσίνια, ψωμί, παξιμάδια κ.α.). Είναι η καλύτερη επιλογή για το περιβάλλον κι την υγεία καθώς είναι λιγότερο επεξεργασμένα οπότε καταναλώνεται μικρότερη ποσότητα ενέργειας κι ταυτόχρονα είναι περισσότερο θρεπτικά.
Ωφέλιμη προτεραιότητα, να προτιμάτε φρούτα, λαχανικά κι γενικότερα προιόντα τοπικά κι εποχής.
Αντίθετα, αποφύγετε ή μειώστε την κατανάλωση φρούτων κι λαχανικών τα οποία έχουν μεταφερθεί ή καλλιεργηθεί σε θερμοκήπια, τα έτοιμα προς κατανάλωση, συσκευασμένα, κονσερβοποιημένα κι κατεψυγμένα.
Μειώνοντας την σπατάλη φαγητού
Το 70% του φαγητού που καταλήγει στα σκουπίδια προέρχεται απο τα οικιακά απορρίματα, οπότε υπάρχει χώρος για να βελτιωθούμε ως καταναλωτές. Ένας απλός τρόπος είναι να οργανωθείτε με λίστες προιόντων για τα ψώνια σας στο σούπερ μάρκετ (tip: να πηγαίνετε πάντα με γεμάτο στομάχι, έχει διαφορά!) κι να προσέχετε τις μέριδες σας στο φαγητό κι στα σνακ- κάνει καλό κι σε εσάς κι στον πλανήτη .
Πετώντας οποιοδήποτε προιόν, είναι σαν να χάνεται ταυτόχρονα η γή, το νερό κι η ενέργεια που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή του
Μετριάζοντας τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά προιόντα
Δώστε προτεραιότητα σε γαλακτοκομικά προιόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά κι ζάχαρη, όπως το γάλα κι το γιαούρτι αντί για το παγωτό κι άλλα γλυκίσματα. Μπορεί να
χρησιμοποιηθούν κι εναλλακτικές φυτικής προέλευσης όπως ρόφημα ξηρού καρπού, σόγιας κι δημητριακών (οι φυτικές εναλλακτικές καλό είναι να έχουν ενισχυθεί με Ασβέστιο κι Ιώδιο).
Όσο αφορά τα υγρά τρόφιμα, το νερό είναι η πιο βιώσιμη πηγή ενυδάτωσης κι θα πρέπει να παραμένει η κυρίαρχη πηγή ενυδάτωσης γιατί τα αναψυκτικά κι οι χυμοί φρούτων, είναι ο 3ος μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στις διατροφικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Συνοψίζοντας, είναι ξεκάθαρο ότι οι μικρές καθημερινές αλλαγές που μπορεί να κάνει ο καθένας μας στον τρόπος διατροφής κι κατ΄επέκταση στον τρόπο ζωής του, είναι ικανές να αφήσουν ένα ωφέλιμο αποτύπωμα, περιορίζοντας σιγά σιγά τις πληγές που εμείς οι άνθρωποι έχουμε δημιουργήσει στον πλανήτη κι στην υγείας μας.