Τι ψωμί να χρησιμοποιήσω για το τοστ του παιδιού μου;

Γράφει η Κυριακή Απέργη

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Πράγματι η επιλογή ενός ψωμιού για τοστ μπορεί αν αποτελέσει πραγματικό πονοκέφαλο. Το "μαύρο" ψωμί αποτελεί σαφώς καλύτερη επιλογή από ένα «λευκό». Αυτό οφείλεται στο αυξημένο περιεχόμενο σε φυτικές ίνες, που περιέχει βοηθούν, να ανέβει πιο αργά και σταθερά η γλυκόζη στο αίμα μας, ενισχύουν την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού μας συστήματος και μας κρατούν χορτάτους για περισσότερη ώρα.

Αναφορικά με το  θρεπτικό περιεχόμενο, το μαύρο ψωμί υπερέχει ελαφρώς σε θρεπτικά συστατικά σε σύγκριση με το λευκό. Ωστόσο, σε μια ισορροπημένη διατροφή, η ποικιλία τροφίμων εξασφαλίζει την πρόσληψη όλων των απαραίτητων συστατικών. Επομένως κανένα τρόφιμό, ούτε το ψωμί ολικής, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μοναδική «πηγή» ενός ή περισσότερων θρεπτικών συστατικών και να καταναλώνετε σε μεγαλύτερη ποσότητα εις βάρος άλλων τροφίμων.

Όσον αφορά το θερμιδικό περιεχόμενο, κάποιες φορές ένα μαύρο ψωμί μπορεί να έχει περισσότερες θερμίδες σε σχέση με ένα λευκό. Αυτό μπορεί να συμβεί για τους έξης λόγους:

1) Μια φέτα μαύρο ψωμί μπορεί να είναι πιο βαριά από μια φέτα λευκό ψωμί. Αυτό μπορεί να έχει μικρότερη επίδραση αν η αύξηση βάρους οφείλεται στην αυξημένη υγρασία του μαύρου ψωμιού, αλλά σημαντική αν πρόκειται για μια φέτα μεγάλου μεγέθους.

2) Το αλεύρι ολικής αλέσεως, αλλά και άλλοι σπόροι που προστίθενται σε ένα πολύσπορο μαύρο ψωμί, έχουν πιο πολλά "καλά" λιπαρά από το λευκό απογυμνωμένο αλεύρι.

3) Για να γίνει το μαύρο ψωμί πιο νόστιμο και εύληπτο συχνά προτίθενται ζάχαρη (που βοηθάει και σαν «φυσικό» συντηρητικό, αλλά και στο να καραμελώσει το τοστ) ή ακόμα χειρότερα σιρόπι γλυκόζης- φρουκτόζης, λιπαρά (πολλές φορές "κακά" υδρογονωμένα λιπαρά.

Επιλέγοντας λοιπόν το καλύτερο συγκριτικά ψωμί για το καθημερινό ας σάντουιτς ή τοστ θα πρέπει να συγκρίνουμε στην διατροφική ετικέτα κάθε μάρκας συσκευασμένου ψωμιού το μέγεθος, την θερμιδική αξία, τα σάκχαρα και τις φυτικές ίνες ανά φέτας ψωμιού. Στα συστατικά θα πρέπει να ελέγξουμε αν πρόκειται για αληθινά μαύρο ψωμί από αλεύρι ολικής και όχι από χρώματα. Να θυμόμαστε ότι τα συστατικά αναγράφονται στην συσκευασία με σειρά αναλόγως της ποσότητα που περιέχονται στο τελικό προϊόν. Για παράδειγμα ένα ψωμί που έχει πιο πολύ μαύρο αλεύρι και λίγο λευκό, εκτός από το ποσοστά, θα πρέπει αναγράφει πρώτο στα συστατικά του το μαύρο αλεύρι και κατόπιν τα άλλα συστατικά. Ένα καλό ψωμί θα πρέπει να έχει την λιγότερη δυνατή ζάχαρη, λιπαρά (ιδανικά να μην αναγράφει υδρογονωμένα) χρωστικές, βελτιωτικά ή ενισχυτικά γεύσης και άλλα συντηρητικά. Μην ξεχνάμε ότι το ψωμί και τα αρτοποιήματα αποτελούν την κύρια πηγή αλατιού- νατρίου στην διατροφή μας, οπότε στην έρευνα αγοράς αξίζει να συγκρίνουμε την διατροφική ετικέτα ανά φέτα και το περιεχόμενο νάτριο.

Καλή εναλλακτική λύση για το τοστ μπορεί να αποτελέσει ένα ψωμί ολικής, σικάλεως, πολύσπορο, Ζέας κτλ. ή το παραδοσιακό ξινούτσικο ψωμί με προζύμι από τον φούρνο της γειτονιάς μας. Προσοχή χρειάζεται και σε αυτή την περίπτωση, ώστε να μην καταναλώσουμε μεγάλη ποσότητα, επιλέγοντας 2 λεπτές φέτες (30 γραμμαρίων η καθεμία) και όχι μια γωνία των 100-150γραμμαρίων. Τέλος, η επιλογή ψωμιού από τον φούρνο της γειτονιάς, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ψωμί φόρμας του τοστ, δεν σημαίνει πάντα ότι δεν περιέχει ζάχαρη ή συντηρητικά ή μόνο αλεύρι ολικής.

Σε κάθε περίπτωση αξίζει να είμαστε πιο δημιουργικοί και εφευρετικοί με το κολατσιό του παιδιού! Για να μην κουραστεί μην διστάσετε να «παίζετε» με τις γεμίσεις του τοστ πχ. τυρί κρέμα, κατίκι, φέτα, τόνο, ψητό κοτόπουλο, αυγό, φυστικοβούτυρο, αβοκάντο κτλ, αντί για ψωμί να χρησιμοποιήσετε αραβική πίτα, τορτίγια, κουλούρι Θεσσαλονίκης ή πολύσπορο κτλ, να ενισχύσετε το σάντουιτς με πολλά λαχανικά και να το συνοδεύετε πάντα με φρούτο!

Να έχουμε κατά νου ότι κολατσιό στο σχολείο δεν σημαίνει μόνο «τοστ» ή σάντουιτς! Μην διστάσετε μαζί με το παιδί σας να αγοράσετε, να «δημιουργήσετε» και να γευτείτε αρχικά μαζί εναλλακτικά μικρά γεύματα για να του προσφέρετε σαν σνακ: μπάρες ξηρών καρπών, παστέλι με μέλι, παξιμαδάκια κρίθινα ή χαρουπιού με τυράκι, σπιτικές πίτες, αλευρόπιτες ή μάφιν με λαχανικά ή φρούτα, τυρί και βρώμη, ακόμα γιαούρτι με ξηρούς καρπούς και φρούτα!